Vraag en antwoord: Verschillende definities voor de term begeleiding

11 februari 2022

In ‘Vraag en Antwoord’ geven wij antwoord op een ingestuurde vraag welke wordt beantwoord door een van onze specialisten uit het Sociaal Domein. Deze week beantwoorden we de vraag van een Wmo consulent die graag meer duidelijkheid wil over de verschillende definities voor de term ‘begeleiding’ die binnen verschillende wetten worden gebruikt.

 

“Bij verschillende wetten worden dezelfde
termen gebruikt, maar met verschillende
definities. Bijvoorbeeld bij de 3 wetten, zoals
de Zorgverzekeringswet, maar ook bij de
overstap van jeugdhulp naar Wmo. Het woord
begeleiding heeft dan verschillende betekenissen.
Dit is verwarrend voor Wmo begeleiders
en cliënten. Ouders denken dat ze het
over hetzelfde hebben, maar dit is niet zo.
Hoe zorgen we voor meer duidelijkheid?”
— 
Een Wmo consulent

Antwoord van onze professional

 

Inderdaad heeft de term ‘begeleiding’ in de afgelopen jaren een vrij uitgebreide betekenis gekregen. In zowel Wlz als Wmo geldt: onder begeleiding worden activiteiten verstaan waarmee een persoon wordt ondersteund bij het uitvoeren van algemene dagelijkse levensverrichtingen en bij het aanbrengen en behouden van structuur in en regie over het persoonlijk leven.

Soms wordt gedacht dat gemeenten alleen zorg bieden ‘met de handen op de rug’ of dat gemeenten geen lijfgebonden zorg bieden. Het onderscheid tussen begeleiding vanuit de gemeente en wijkverpleging zit in de aard van de aandoening waarvoor de zorg nodig is. Namelijk:

  • Behoefte aan geneeskundige zorg vanwege een medische aandoening: wijkverpleging (zorgverzekeraar)
  • Behoefte aan ondersteuning van zelfredzaamheid: Wmo-begeleiding (gemeente).
  • De gemeente moet zorgvuldig onderzoeken of er sprake is van behoefte aan ondersteuning van zelfredzaamheid.

Begeleiding bij de persoonlijke verzorging waarbij mensen verder wel zelfredzaam kunnen blijven; valt ook onder begeleiding via de Wmo. Het gaat hier bijvoorbeeld om mensen met een psychisch probleem, een verstandelijke beperking of een zintuiglijke beperking.

Begeleiding onder de jeugdwet:

  • Begeleiding in het dagelijks leven (begeleiding individueel)
  • Begeleiding in een groep (zoals dagbesteding)
  • Logeeropvang (gemeenten: respijtzorg)
  • Ondersteuning bij de opvoeding

Let op; in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is toezicht onder Jeugdwet meestal niet hetzelfde als begeleiding! Toezicht kan wel een onderdeel van begeleiding zijn, zoals bij groepsbegeleiding of logeren. Van het scoren van ‘toezichtsturen’ is dus in de meeste gevallen geen sprake. In artikel 1.1 van de wet op de jeugdhulp wordt de term ‘begeleiding’ bij de begripsbepalingen niet eens genoemd!

Heb je ook een vraag?

En wil je daar graag antwoord op van een specialist? Stuur je vraag met je contactgegevens naar info@kenniscentrumsociaaldomein.nl onder vermelding van ‘Lezersvraag Wmo doen’.